روش های تشخیص سنگ طلا: تکنیک های فوق العاده برای جویندگان طلا در طبیعت!

در طبیعت برای تشخیص سنگ طلا از روش های مختلفی همانند، تیزاب سلطانی، آزمایش فایر اسی، استفاده از سیانید، روش های تشخیص به کمک ظاهر سنگ و همچنین آزمایش بر روی سنگ محک استفاده می شود.

در مقیاس آزمایشگاهی نیز روش XRF، EDX، SEM از جمله روش های بسیار پرکاربرد در تشخیص سنگ طلا در طبیعت هستند.

نوشته زیر به طور کامل روش های تشخیص این ماده معدنی را بررسی می کند.

سنگ طلا چیست؟

سنگ طلا به ماده معدنی گفته می‌شود که حاوی طلا است و معمولاً در میان سنگ‌های آتشفشانی، رگه‌های کوارتز و رسوبات رودخانه‌ها یافت می‌شود. طلا به صورت دانه‌ها یا تکه‌های کوچک در این سنگ‌ها وجود دارد و به رنگ زرد روشن و براق شناخته می‌شود.

ویژگی‌های سنگ طلا

• ترکیب کانی شناسی: ترکیب طلا معمولاً با کانی‌هایی مانند کوارتز، پیریت و کالکوپیریت همراه است.
• تشخیص: برای شناسایی سنگ طلا از روش‌هایی مانند فایر اسی، تیزاب سلطانی و سیانور استفاده می‌شود.

بیشتر بخوانید:انواع کانسارهای طلا و سنگ میزبان آن : در جستجوی طلا

نحوه تشکیل سنگ طلا

سنگ طلا به عنوان یک ماده معدنی حاوی طلا در طبیعت، در مکان‌ها و فرآیندهای مختلفی تشکیل می‌شود و شامل فعالیت های متعددی است:

• فعالیت‌های هیدروترمال: سیالات داغ و غنی از مواد معدنی از شکاف‌های پوسته زمین به سطح می‌آیند و با سرد شدن، طلا را در رگه‌ها رسوب می‌دهند.
• فرآیندهای ماگمایی: طلا ممکن است با ماگما به سطح زمین منتقل شود و در سنگ‌های آتشفشانی و رسوبی شکل بگیرد.
• فرسایش و رسوبات آبرفتی: با فرسایش سنگ‌های حاوی طلا، ذرات طلا به بستر رودخانه‌ها منتقل شده و در رسوبات آبرفتی ته‌نشین می‌شوند.

روش‌های تشخیص سنگ طلا

در حقیقت روش های متعددی برای تشخیص سنگ طلا وجود دارد که این روش ها در بسیاری از مواقع بسیار مفید ظاهر میشوند. این روش ها عبارتند از:

• آزمایش فایر اسی: این روش برای اندازه‌گیری میزان طلا در سنگ استفاده می‌شود و شامل ذوب کردن نمونه است.
• تیزاب سلطانی: در این روش، سنگ را به پودر تبدیل کرده و با ترکیب ۳ به ۱ اسید هیدروکلریک و نیتریک حل می‌کنند تا طلا استخراج شود.

• روش سیانید: سنگ آسیاب شده با محلول سیانید ترکیب می‌شود تا طلا حل شود.
• تشخیص ظاهری: طلا براق و زرد رنگ است و به راحتی با چاقو خراشیده می‌شود.
• آزمایش بر روی سنگ محک: با کشیدن سنگ طلا بر روی یک سطح چینی، رنگ آن بررسی می‌شود.

این روش‌ها به شناسایی و استخراج طلا کمک می‌کنند.

تفاوت بین آزمایش فایر اسی و تیزاب سلطانی

آزمایش فایر اسی شامل ذوب کردن سنگ با استفاده از مواد کمک ذوب و حرارت بالا است و برای برای استخراج طلا در مقادیر زیاد و تعیین عیار آن استفاده می‌شود. همچنین عیار طلای استحصال شده معمولاً بالاتر است.

روش تیزاب سلطانی شامل حل کردن طلا در محلول اسید نیتریک و هیدروکلریک است و بیشتر برای آنالیز و تشخیص طلا در مقادیر کم به کار می‌رود. قابل ذکر است که این روش به دلیل خورندگی بالا نیاز به احتیاط ویژه دارد.

بیشتر بخوانید:بزرگترین معادن طلای ایران: از زرشوران تا ساریگونی

آیا فایر اسی برای همه نوع سنگ طلا مناسب است؟

روش فایر اسی برای همه نوع سنگ طلا مناسب نیست. این روش برای سنگ‌هایی با ترکیبات معدنی خاص کارآمد است و در صورت وجود فلزات پایه مانند کرومیت، سولفیدها و تلوریدها ممکن است بازیابی طلا را کاهش دهد.

همچنین، انتخاب مواد کمک ذوب (فلاکس) بر اساس نوع سنگ ضروری است، زیرا ترکیبات مختلف می‌توانند تأثیر زیادی بر نتیجه نهایی داشته باشند. بنابراین، قبل از استفاده از این روش، شناخت دقیق ترکیبات سنگ اهمیت دارد.

تشخیص سنگ طلا با وایتکس

تشخیص سنگ طلا با وایتکس روشی ساده و سریع است. طلا با وایتکس واکنش نشان می‌دهد و قسمت‌هایی که در معرض این ماده قرار می‌گیرند، به رنگ سبز تیره درمی‌آیند. در مقابل، فلزاتی مانند برنج هیچ واکنشی نشان نمی‌دهند و تنها ممکن است کمی سیاه شوند.

مراحل استفاده از وایتکس برای تشخیص سنگ طلا

قطعه طلا را در وایتکس قرار دهید و تغییر رنگ را بررسی کنید. پس از تست، طلا را با آب سرد بشویید تا از خوردگی بیشتر جلوگیری شود. این روش به عنوان یک تست خانگی برای تشخیص طلا از بدل مؤثر است.

تشخیص سنگ طلا با جوهر نمک

تشخیص سنگ طلا با جوهر نمک (اسید هیدروکلریک) به تنهایی مؤثر نیست، زیرا این ماده قادر به حل کردن طلا نیست. اما در ترکیب با مواد دیگر، می‌تواند به عنوان یک اکسیدکننده عمل کند.

مراحل استفاده از جوهر نمک برای تشخیص سنگ طلا

مقداری از سنگ را خرد کنید و جوهر نمک را روی سنگ بریزید در ادامه واکنش را بررسی کنید. این روش بیشتر برای آزمایش‌های خانگی و غیررسمی مناسب است و برای نتایج دقیق‌تر، استفاده از روش‌های دیگر توصیه می‌شود.

تشخیص سنگ طلا در کوه

برای تشخیص سنگ طلا در کوه، می‌توان به نشانه‌ها و روش‌های زیر توجه کرد:

• تغییرات زمین‌شناسی: بررسی تغییرات در نوع سنگ‌ها و پوشش گیاهی می‌تواند نشانه‌ای از وجود طلا باشد.
• وجود کوارتز: مشاهده قطعات کوارتز با لکه‌های قرمز تیره در کوه می‌تواند نشان‌دهنده وجود طلا باشد.

• رشد گیاهان خاص: برخی گیاهان مانند سرخس و زنبق وحشی در خاک‌های غنی از طلا رشد می‌کنند.
• آب‌های آلوده: وجود آب‌های آلوده در منطقه می‌تواند نشانه‌ای از معادن طلا باشد.
• تست‌های میدانی: استفاده از روش‌هایی مانند تست با تیزاب سلطانی برای بررسی عیار طلا در سنگ‌ها.

نشانه‌های گیاهی کمکی برای تشخیص سنگ طلا در کوه

نشانه‌های گیاهی می‌توانند به شناسایی مناطق غنی از طلا در کوه‌ها کمک کنند. برخی از این نشانه‌ها عبارتند از:

• درخت اوکالیپتوس: این درخت می‌تواند ذرات طلا را از عمق زمین جذب کرده و به برگ‌های خود منتقل کند.
• سرخس: این گیاه معمولاً در خاک‌های غنی از طلا رشد می‌کند.
• زنبق وحشی و شقایق وحشی: این گیاهان نیز در مناطق با خاک غنی از طلا یافت می‌شوند.

این گیاهان به عنوان نشانگرهای طبیعی برای وجود طلا در زیر زمین عمل می‌کنند و می‌توانند راهنمای خوبی برای جویندگان طلا باشند.

روش های تشخیص خاک طلا

برای تشخیص خاک طلا، چندین روش و نشانه وجود دارد که می‌تواند به شناسایی وجود طلا در خاک کمک کند:

• رنگ خاک: خاک‌هایی با رنگ‌های غیرمعمول مانند زرد، نارنجی، قهوه‌ای مایل به قرمز یا سبز می‌توانند نشان‌دهنده وجود طلا باشند. این رنگ‌ها معمولاً به دلیل وجود مواد معدنی خاصی مانند اکسید آهن است.
• وجود آهن: خاک‌هایی که دارای آهن هستند، معمولاً رنگ‌های زرد یا قرمز دارند. وجود آهن در خاک می‌تواند نشانه خوبی برای وجود طلا و دیگر مواد معدنی باشد.

بیشتر بخوانید:قیمت سنگ طلا: بررسی عوامل موثر و روند بازار

• تنوع سنگ‌ها: مناطقی که دارای تنوع زیادی از سنگ‌ها و خاک‌ها هستند، معمولاً بیشتر حاوی طلا هستند. این تنوع می‌تواند به تنوع پوشش گیاهی نیز منجر شود.
• روش پانینگ: این روش سنتی شامل استفاده از یک تابه مخصوص برای جداسازی ذرات طلا از خاک است. در این روش، به دلیل وزن بیشتر طلا، ذرات آن در ته تابه ته‌نشین می‌شوند.
• استفاده از دستگاه‌های فلزیاب: فلزیاب‌ها می‌توانند به شناسایی ذرات طلا در عمق خاک کمک کنند و اطلاعات دقیقی درباره وجود طلا ارائه دهند.

این روش‌ها و نشانه‌ها به جستجوگران کمک می‌کنند تا احتمال وجود طلا در یک منطقه خاص را ارزیابی کنند.

روش XRF برای تشخیص سنگ طلا

روش XRF (طیف‌سنجی فلورسانس پرتوی ایکس) یکی از تکنیک‌های پیشرفته برای تشخیص طلا در سنگ‌های معدنی است. این روش به صورت غیرمخرب و سریع عمل می‌کند و می‌تواند ترکیب شیمیایی نمونه‌ها را تحلیل کند. در حقیقت این روش یکی از بهترین روش های تشخیص سنگ طلا در مقیاس آزمایشگاهی می باشد.

نحوه کارکرد دستگاه XRF

دستگاه XRF اشعه ایکس را به سطح نمونه می‌تاباند. این تابش باعث برانگیختن اتم‌های موجود در نمونه می‌شود و آن‌ها پرتو ایکس ثانویه را منتشر می‌کنند. در نهایت دستگاه شدت و طول موج این پرتوها را اندازه‌گیری می‌کند تا نوع و مقدار عناصر موجود، از جمله طلا، مشخص شود.

این روش هیچ آسیبی به نمونه وارد نمی‌کند و نتایج به سرعت و با دقت بالا ارائه می‌شوند.

روش EDX برای تشخیص سنگ طلا

این روش (طیف‌سنجی انرژی پراکنده) برای تشخیص طلا در سنگ‌های معدنی با غلظت پایین مناسب است.

همچنین این روش به همراه میکروسکوپ الکترونی (SEM) استفاده می‌شود و می‌تواند وجود طلا را در فازهای مختلف شناسایی کند، حتی زمانی که طلا به صورت پراکنده و با غلظت‌های کم وجود دارد.

با این حال، EDX معمولاً به عنوان یک روش دقیق و کمی برای اندازه‌گیری عیار طلا در مقیاس‌های پایین در نظر گرفته نمی‌شود. برای غلظت‌های بسیار پایین، روش‌هایی مانند فایر اسی و تیزاب سلطانی به عنوان گزینه‌های دقیق‌تر پیشنهاد می‌شوند.

کاهش دقت روش EDX در تشخیص طلا به چه عواملی بستگی دارد؟

• غلظت پایین طلا: EDX معمولاً برای اندازه‌گیری عناصر با غلظت‌های پایین (زیر نیم درصد) دقت کمتری دارد و ممکن است نتایج نادقیق ارائه دهد.
• عناصر مزاحم: وجود عناصر دیگر با عدد اتمی مشابه می‌تواند منجر به تداخل در شناسایی طلا شود، زیرا پیک‌های انرژی آن‌ها ممکن است همپوشانی داشته باشند.
• آسیب به نمونه: نیاز به خلا بالا در EDX می‌تواند به بافت نمونه آسیب برساند و در نتیجه نتایج را تحت تأثیر قرار دهد.
• ناهمگونی نمونه: اگر نمونه به خوبی همگن نباشد، نتایج ممکن است نادرست باشند، زیرا EDX به تحلیل سطحی محدود می‌شود.

تشخیص سنگ طلا با روش SEM

روش SEM (میکروسکوپ الکترونی روبشی) یکی از تکنیک‌های پیشرفته برای تشخیص سنگ طلا است که به طور خاص برای آنالیز ساختاری و شیمیایی نمونه‌ها استفاده می‌شود.

نحوه کارکرد روش SEM

• تصویر برداری با وضوح بالا: SEM می‌تواند تصاویری با وضوح بسیار بالا از سطح نمونه‌ها ارائه دهد، که به شناسایی ساختارهای میکروسکوپی کمک می‌کند.
• آنالیز عنصری: با ترکیب SEM با EDX، می‌توان ترکیب شیمیایی عناصر موجود در نمونه را تحلیل کرد و وجود طلا را شناسایی کرد.

این روش قادر به شناسایی طلا در فازهای مختلف و در غلظت‌های پایین است و هیچ آسیبی به نمونه وارد نمی کند.

روش‌های استخراج سنگ طلاSEM

برای استخراج طلا از سنگ، چندین روش مختلف وجود دارد که به نوع و ساختار سنگ بستگی دارد. این روش‌ها شامل:

• سیانیداسیون: طلا با استفاده از محلول سیانید حل می‌شود و سپس با واکنش‌دهنده‌هایی مانند روی از محلول جدا می‌گردد.
• روش ذوب: سنگ‌های حاوی طلا به همراه مواد کمکی در کوره ذوب می‌شوند تا طلا به شکل شمش استخراج شود.
• فلوتاسیون: این روش برای استخراج طلا از سنگ‌های معدنی چند فلزی استفاده می‌شود و بر اساس خواص فیزیکی و شیمیایی کانی‌ها عمل می‌کند.
• روش‌های ثقلی (گرانشی): این روش به جداسازی طلا با استفاده از وزن مخصوص آن نسبت به سایر مواد موجود در سنگ می‌پردازد.
• استفاده از جیوه: در این روش، جیوه با طلا ترکیب شده و آمالگام تشکیل می‌دهد، که سپس حرارت داده می‌شود تا جیوه تبخیر شود و طلا باقی بماند.

این روش‌ها بسته به شرایط خاص معدن و نوع سنگ انتخاب می‌شوند و هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند.

مطلب قبلی

بزرگترین معدن طلای جهان: معدن طلای مورانتو

مطلب بعدی

معدن طلای موته: گنجینه ای از طلا و فرصت های شغلی در ایران