انواع سنگ شکن معدنی در هفت نوع اصلی شامل فکی، مخروطی، ضربهای، چکشی، غلتکی، VSI و دندانهای دستهبندی میشوند. هرکدام برای کاربردی خاص طراحی شدهاند و انتخاب بهترین نوع، به جنس و ویژگیهای ماده معدنی بستگی دارد.
1. سنگ شکن فکی (Jaw Crusher)
سنگ شکن فکی یکی از متداولترین و قدیمیترین انواع دستگاههای خردایش در صنعت معدن محسوب میشود که برای خردایش اولیه مواد سخت و نیمه سخت طراحی شده است.
مشخصات فنی:
- ظرفیت تولید: ۱۰ تا ۱۰۰۰ تن در ساعت
- اندازه ورودی: ۱۰۰ تا ۱۲۰۰ میلیمتر
- اندازه خروجی: ۱۰ تا ۲۰۰ میلیمتر
- نسبت خردایش: ۳ تا ۶
- مصرف انرژی: متوسط
- قیمت: اقتصادی
کاربردهای اصلی: خردایش اولیه سنگهای آهک، گرانیت، بازالت، کوارتز و سایر مواد معدنی در معادن و کارخانجات سیمان.
2. سنگ شکن مخروطی (Cone Crusher)
سنگ شکن مخروطی با استفاده از اصل فشردگی و خمیری کردن، عملکرد فوقالعادهای در خردایش ثانویه و سوم ارائه میدهد.
مشخصات فنی:
- ظرفیت تولید: ۱۲ تا ۲۲۰۰ تن در ساعت
- اندازه ورودی: ۳۵ تا ۳۵۰ میلیمتر
- اندازه خروجی: ۳ تا ۶۰ میلیمتر
- نسبت خردایش: ۳ تا ۵
- دقت شکل محصول: بالا
- عمر مفید قطعات: طولانی
مزایای کلیدی: کیفیت بالای محصول نهایی، مصرف انرژی کم، قابلیت تنظیم دقیق اندازه خروجی و مقاومت بالا در برابر سایش.
3. سنگ شکن ضربهای (Impact Crusher)
این نوع سنگ شکن با استفاده از نیروی ضربه و سرعت بالا، مواد را به طور مؤثر خرد میکند و برای مواد نرم تا متوسط مناسب است.
مشخصات فنی:
- ظرفیت تولید: ۳۰ تا ۸۰۰ تن در ساعت
- اندازه ورودی: تا ۵۰۰ میلیمتر
- اندازه خروجی: ۰-۵ تا ۰-۴۰ میلیمتر
- نسبت خردایش: ۱۰ تا ۲۵
- شکل محصول: مکعبی و یکنواخت
- سرعت روتور: ۷۰۰ تا ۱۴۰۰ دور در دقیقه
کاربردهای ویژه: تولید شن و ماسه ساختمانی، خردایش سنگ آهک نرم، بازیافت آسفالت و بتن.
4. سنگ شکن چکشی (Hammer Crusher)
سنگ شکن چکشی برای خردایش مواد شکننده و نرم طراحی شده و با استفاده از چکشهای متحرک عمل میکند.
مشخصات فنی:
- ظرفیت تولید: ۵ تا ۱۰۰۰ تن در ساعت
- اندازه ورودی: تا ۶۰۰ میلیمتر
- اندازه خروجی: ۰-۳ تا ۰-۲۵ میلیمتر
- درجه رطوبت مجاز: کمتر از ۱۵ درصد
- مناسب برای: مواد با سختی متوسط تا کم
مزایای عملیاتی: ساختار ساده، هزینه نگهداری کم، نسبت خردایش بالا و قابلیت تولید محصولات ریز.
5. سنگ شکن غلتکی (Roll Crusher)
سنگ شکن غلتکی با استفاده از دو یا چهار غلتک، مواد را تحت فشار و اصطکاک خرد میکند.
مشخصات فنی:
- ظرفیت تولید: ۵ تا ۴۰۰ تن در ساعت
- اندازه ورودی: ۲۵ تا ۱۰۰ میلیمتر
- اندازه خروجی: ۰.۵ تا ۴۰ میلیمتر
- فشار کاری: ۸۰ تا ۲۴۰ کیلونیوتن
- دقت اندازهبندی: بسیار بالا
کاربردهای تخصصی: خردایش زغال سنگ، مواد شیمیایی، کوک، نمک و مواد معدنی نرم.
6. سنگ شکن VSI (Vertical Shaft Impact)
سنگ شکن VSI تکنولوژی پیشرفتهای است که برای تولید شن و ماسه با کیفیت بالا و شکل مکعبی طراحی شده است.
مشخصات فنی:
- ظرفیت تولید: ۱۲ تا ۶۴۰ تن در ساعت
- اندازه ورودی: ۳۵ تا ۶۰ میلیمتر
- اندازه خروجی: ۰-۵ میلیمتر (عمدتاً)
- سرعت روتور: ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ دور در دقیقه
- شکل محصول: ۸۰-۹۰ درصد مکعبی
ویژگیهای منحصر به فرد: تولید شن مکعبی، کاهش میزان فلک در محصول نهایی، قابلیت کنترل دقیق دانهبندی.
7. سنگ شکن دندانهای (Gyratory Crusher)
سنگ شکن دندانهای برای خردایش اولیه در معادن بزرگ و کارخانجات با ظرفیت بالا استفاده میشود.
مشخصات فنی:
- ظرفیت تولید: ۱۰۰ تا ۵۰۰۰ تن در ساعت
- اندازه ورودی: ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ میلیمتر
- اندازه خروجی: ۷۵ تا ۲۰۰ میلیمتر
- نسبت خردایش: ۶ تا ۹.۵
- عملکرد مداوم: ۲۴ ساعته
مزایای اقتصادی: ظرفیت بالا، مصرف انرژی کم به ازای تن، عمر مفید طولانی و هزینه تولید پایین.
آنچه در این مقاله خواهید خواند
- سنگ شکن فکی (Jaw Crusher)
- سنگ شکن مخروطی (Cone Crusher)
- سنگ شکن چکشی (Hammer Crusher)
- سنگ شکن ضربهای (Impact Crusher)
- مقایسه جامع انواع سنگ شکن معدنی
- راهنمای جامع خرید انواع سنگ شکن معدنی
- راهنمای جامع نگهداری و تعمیرات انواع سنگ شکن معدنی
- جمعبندی و نتیجهگیری انواع سنگ شکن معدنی
- سوالات متداول درباره انواع سنگ شکن معدنی
سنگ شکن فکی (Jaw Crusher)

سنگ شکن فکی (Jaw Crusher) یکی از پرکاربردترین انواع سنگ شکنهای معدنی است که به عنوان سنگ شکن اولیه در معادن مورد استفاده قرار میگیرد. این دستگاه با استفاده از دو فک، یکی ثابت و دیگری متحرک، عملیات خردایش سنگ را انجام میدهد.
مشخصات کلیدی سنگ شکن فکی:
- ظرفیت خردایش: 1 تا 1000 تن در ساعت
- اندازه خوراک ورودی: حداکثر 1500 میلیمتر
- اندازه محصول خروجی: 10 تا 350 میلیمتر
- قدرت موتور: 5.5 تا 250 کیلووات
اصول کار سنگ شکن فکی
در سنگ شکن فکی، خردایش از طریق فشار بین دو فک انجام میشود. فک متحرک به صورت مداوم به فک ثابت نزدیک و از آن دور میشود و این حرکت باعث خرد شدن سنگها میگردد. سنگهای خرد شده به تدریج به سمت پایین حرکت کرده و از دهانه خروجی خارج میشوند.
مزایا:
- عملکرد مطمئن و پایدار
- نصب و راهاندازی آسان
- ساختار ساده و مقاوم
- هزینه نگهداری پایین
- قابلیت خردایش سنگهای سخت
معایب:
- محدودیت در نسبت خردایش
- مصرف انرژی نسبتاً بالا
- تولید سر و صدای زیاد
- عدم کنترل دقیق دانهبندی
کاربردها و موارد استفاده
- معادن سنگ آهن و مس
- تولید شن و ماسه
- صنایع متالورژی
- راهسازی و ساختمانسازی
- معادن زغال سنگ
| مدل | اندازه دهانه (mm) | ظرفیت (t/h) | توان موتور (kW) |
|---|---|---|---|
| PE 500×750 | 500×750 | 45-80 | 55 |
| PE 600×900 | 600×900 | 60-130 | 75 |
| PE 750×1060 | 750×1060 | 80-180 | 110 |
سنگ شکن مخروطی (Cone Crusher)

سنگ شکن مخروطی با استفاده از یک مخروط خرد کننده که به صورت عمودی حرکت میکند، عمل خردایش را انجام میدهد. مواد معدنی بین مخروط داخلی (که حرکت خارج از مرکز دارد) و مخروط خارجی (ثابت) خرد میشوند. این فرآیند به صورت مداوم انجام میشود.
نکات کلیدی درباره سنگ شکن مخروطی:
- قابلیت تنظیم دقیق اندازه محصول خروجی
- مناسب برای خردایش مرحله ثانویه و ثالثیه
- تولید محصول با دانهبندی یکنواخت
- راندمان بالا در خردایش مواد سخت و نیمهسخت
مزایای سنگ شکن مخروطی:
- مصرف انرژی بهینه
- ظرفیت تولید بالا
- کیفیت محصول عالی و یکنواخت
- هزینه عملیاتی مناسب
- قابلیت تنظیم آسان
- عمر طولانی قطعات سایشی
کاربردهای اصلی:
- صنایع متالورژی
- معادن سنگ آهن و مس
- تولید مصالح ساختمانی
- صنایع سیمان
- فرآوری مواد معدنی
| پارامتر | محدوده | توضیحات |
|---|---|---|
| ظرفیت | 50-1200 تن بر ساعت | بسته به مدل و اندازه دستگاه |
| اندازه خوراک | 40-350 میلیمتر | حداکثر اندازه ورودی |
| محصول خروجی | 3-60 میلیمتر | قابل تنظیم |
| توان مصرفی | 75-400 کیلووات | بستگی به ظرفیت دارد |
نکات مهم در خرید و نگهداری
- بررسی نوع و سختی مواد معدنی
- محاسبه ظرفیت مورد نیاز
- توجه به کیفیت قطعات یدکی
- بررسی سیستم روغنکاری
- توجه به گارانتی و خدمات پس از فروش
سنگ شکن چکشی (Hammer Crusher)

سنگ شکن چکشی با استفاده از چکشهای متحرک که به روتور متصل هستند، عمل خردایش را انجام میدهد. با چرخش روتور، چکشها به مواد ورودی ضربه زده و آنها را خرد میکنند. مواد خرد شده از طریق توری یا سرند خارج میشوند.
مشخصات کلیدی سنگ شکن چکشی:
- محصول خروجی: 0.5 تا 50 میلیمتر
- مناسب برای خردایش مواد نرم تا متوسط
- ظرفیت خردایش: 5 تا 100 تن در ساعت
- اندازه خوراک ورودی: حداکثر 200 میلیمتر
مزایا
- قیمت مناسب
- ساختار ساده و قابل اطمینان
- هزینه نگهداری پایین
- ظرفیت تولید بالا
- نصب و راهاندازی آسان
معایب
- مصرف انرژی نسبتاً بالا
- مناسب نبودن برای مواد بسیار سخت
- سایش نسبتاً بالای چکشها
- تولید گرد و غبار
کاربردهای اصلی
- صنایع معدنی (خردایش زغال سنگ، سنگ آهک و…)
- صنایع سیمان
- تولید مصالح ساختمانی
- صنایع شیمیایی
- صنایع متالورژی
| مدل | ظرفیت (t/h) | اندازه ورودی (mm) | توان موتور (kW) |
|---|---|---|---|
| PC400×300 | 5-10 | ≤100 | 11 |
| PC600×400 | 15-30 | ≤150 | 22 |
| PC800×600 | 35-60 | ≤200 | 45 |
نکات مهم در خرید و نگهداری
- اطمینان از وجود خدمات پس از فروش
- بررسی نوع و سختی مواد معدنی
- محاسبه دقیق ظرفیت مورد نیاز
- توجه به کیفیت چکشها و قطعات یدکی
- بررسی سیستم روغنکاری
سنگ شکن ضربهای (Impact Crusher)

سنگ شکن ضربهای با استفاده از روتور با سرعت بالا و چکشهای متصل به آن عمل میکند. مواد ورودی با برخورد به چکشها و صفحات برگشت دهنده خرد میشوند. این فرآیند تا رسیدن به اندازه مطلوب ادامه مییابد.
ویژگیهای کلیدی سنگ شکن ضربهای:
- عملکرد بر اساس ضربه و برخورد سریع
- نسبت خردایش بالا (تا 40:1)
- مناسب برای مواد نرم تا متوسط
- تولید محصول با شکل مکعبی
مزایا
- نصب و راهاندازی آسان
- نسبت خردایش بالا
- تولید محصول با شکل مناسب
- هزینه عملیاتی مناسب
- ظرفیت تولید بالا
معایب
- تولید گرد و غبار
- سایش بالای قطعات
- مناسب نبودن برای مواد بسیار سخت
- مصرف انرژی نسبتاً بالا
کاربردهای اصلی
- تولید شن و ماسه
- معادن سنگ آهک
- صنایع سیمان
- بازیافت مصالح ساختمانی
- تولید آسفالت
| مدل | ظرفیت (t/h) | حداکثر اندازه ورودی (mm) | توان موتور (kW) |
|---|---|---|---|
| PF-1010 | 25-50 | 250 | 55 |
| PF-1214 | 50-100 | 350 | 110 |
| PF-1315 | 100-180 | 500 | 160 |
راهنمای خرید و نگهداری
- اطمینان از گارانتی و خدمات پس از فروش
- بررسی نوع و سختی مواد معدنی
- محاسبه ظرفیت مورد نیاز
- توجه به کیفیت قطعات ضربهزننده
- بررسی سیستم حفاظتی
مقایسه جامع انواع سنگ شکن معدنی
سنگ شکن فکی
- مناسب برای سنگهای سخت
- نگهداری آسان
- هزینه اولیه متوسط
- ظرفیت: 1-1000 تن/ساعت
سنگ شکن ضربهای
- نسبت خردایش بالا
- مناسب برای مواد نرم تا متوسط
- محصول با شکل مکعبی
- ظرفیت: 30-600 تن/ساعت
سنگ شکن مخروطی
- دانهبندی یکنواخت
- عملکرد مداوم
- مصرف انرژی بهینه
- ظرفیت: 50-1200 تن/ساعت
| نوع سنگ شکن | مزایا | معایب | کاربرد اصلی |
|---|---|---|---|
| فکی | ساختار ساده، نگهداری آسان | سر و صدای زیاد، لرزش بالا | خردایش اولیه |
| ضربهای | نسبت خردایش بالا، شکل مناسب محصول | سایش قطعات، محدودیت در مواد سخت | خردایش ثانویه و ثالثیه |
| مخروطی | دانهبندی یکنواخت، ظرفیت بالا | هزینه اولیه بالا، پیچیدگی تعمیرات | خردایش متوسط و ریز |
راهنمای جامع خرید انواع سنگ شکن معدنی
چک لیست اصلی قبل از خرید:
- بررسی نوع ماده معدنی و سختی آن
- محاسبه ظرفیت مورد نیاز روزانه
- تعیین بودجه کلی شامل هزینههای جانبی
- بررسی فضای در دسترس برای نصب
- مطالعه مشخصات فنی و استانداردها
هشدارهای مهم:
- از خرید دستگاههای دست دوم بدون بررسی دقیق خودداری کنید
- به گارانتی و خدمات پس از فروش توجه ویژه داشته باشید
- از اصالت قطعات یدکی اطمینان حاصل کنید
| نوع هزینه | درصد از کل سرمایهگذاری | ملاحظات |
|---|---|---|
| خرید دستگاه | 60-70% | شامل هزینه حمل و نصب |
| قطعات یدکی اولیه | 10-15% | حداقل برای یک سال کارکرد |
| آموزش و راهاندازی | 5-10% | شامل هزینههای پرسنلی اولیه |
| تجهیزات جانبی | 10-15% | نوار نقاله، سیستم برق و کنترل |
نکات طلایی برای خرید بهینه:
- حتماً از چند تأمینکننده معتبر استعلام قیمت بگیرید
- سوابق و رضایتمندی مشتریان قبلی را بررسی کنید
- امکان بازدید از دستگاههای مشابه در حال کار را درخواست کنید
- شرایط پرداخت و اقساط را به دقت بررسی کنید
- مشخصات فنی را با یک متخصص مشورت کنید
مستندات مورد نیاز:
- برنامه تعمیر و نگهداری
- کاتالوگ فنی کامل
- گواهی استاندارد و کیفیت
- دفترچه راهنمای نصب و راهاندازی
- لیست قطعات یدکی و مصرفی
راهنمای جامع نگهداری و تعمیرات انواع سنگ شکن معدنی
برنامه نگهداری پیشگیرانه روزانه:
- بازرسی چشمی قطعات اصلی
- بررسی صدا و لرزش غیرعادی
- کنترل سطح روغن و گریس
- بررسی سیستم خنککننده
- تمیزکاری محیط اطراف دستگاه
علائم هشداردهنده خرابی:
- افزایش صدا و لرزش غیرعادی
- کاهش ظرفیت تولید
- افزایش مصرف برق
- نشتی روغن یا گریس
- داغ شدن بیش از حد قطعات
| دوره زمانی | اقدامات نگهداری | مسئول اجرا |
|---|---|---|
| روزانه | بازرسی چشمی، روغنکاری | اپراتور |
| هفتگی | تنظیمات، آچارکشی | تکنسین |
| ماهانه | تعویض قطعات مصرفی | تیم فنی |
| سالانه | اورهال کامل | تیم تخصصی |
قطعات مصرفی و دوره تعویض:
- فکها: هر 3-6 ماه
- چکشها: هر 2-4 ماه
- یاتاقانها: سالانه
- تسمهها: هر 6 ماه
- روغن هیدرولیک: هر 2000 ساعت کارکرد
ابزار و تجهیزات مورد نیاز:
- جعبه ابزار کامل مکانیکی
- دستگاه جوش و برش
- ابزار اندازهگیری دقیق
- تجهیزات روانکاری
- لوازم ایمنی فردی
نکات ایمنی مهم:
- قطع برق دستگاه قبل از هرگونه تعمیرات
- استفاده از تجهیزات ایمنی فردی
- رعایت دستورالعملهای ایمنی سازنده
- ثبت و مستندسازی تمام تعمیرات
جمعبندی و نتیجهگیری انواع سنگ شکن معدنی
انتخاب سنگ شکن مناسب یکی از مهمترین تصمیمات در صنعت معدن است. با توجه به بررسیهای انجام شده در این مقاله:
- سنگ شکن فکی برای مراحل اولیه خردایش و سنگهای سخت مناسب است
- سنگ شکن مخروطی برای مراحل میانی و تولید محصول یکنواخت ایدهآل است
- سنگ شکن چکشی برای مواد نرم تا متوسط کارایی بالایی دارد
- سنگ شکن ضربهای برای تولید ماسه و مصالح ساختمانی مناسب است
برای انتخاب بهترین نوع سنگ شکن، باید به عواملی مانند:
- نوع و سختی ماده معدنی
- ظرفیت تولید مورد نیاز
- ابعاد خوراک ورودی و محصول نهایی
- هزینههای خرید و نگهداری
- شرایط محیطی و عملیاتی
توجه ویژه داشت. با در نظر گرفتن این موارد و مشاوره با متخصصان، میتوان بهترین انتخاب را برای شرایط خاص هر معدن انجام داد.
سوالات متداول درباره انواع سنگ شکن معدنی
تعویض قطعات بستگی به میزان کارکرد و نوع مواد معدنی دارد. معمولاً:
فکها: هر 3-6 ماه
چکشها: هر 2-4 ماه
صفحات ضربه: هر 4-8 ماه
یاتاقانها: سالانه
مهمترین علائم خرابی عبارتند از:
صدای غیرعادی
لرزش بیش از حد
کاهش ظرفیت خردایش
افزایش مصرف برق
داغ شدن بیش از حد قطعات
برای افزایش عمر سنگ شکن:انجام سرویسهای دورهای منظم
استفاده از قطعات یدکی اصلی
رعایت ظرفیت مجاز دستگاه
روانکاری مناسب و به موقع
آموزش صحیح اپراتورها
سنگ شکن فکی برای سنگهای سخت و نیمه سخت مانند سنگ آهن، سنگ مس و گرانیت مناسب است.
ظرفیت از 1 تن تا 1200 تن در ساعت متغیر است، بسته به نوع و مدل سنگ شکن.
با تنظیم صحیح دستگاه، تغذیه یکنواخت و نگهداری منظم میتوان مصرف انرژی را بهینه کرد.
سنگ شکن فکی برای خردایش اولیه و سنگ شکن مخروطی برای خردایش ثانویه و تولید محصول یکنواختتر مناسب است.
سنگ شکن فکی به دلیل ساختار سادهتر، هزینههای نگهداری کمتری نسبت به سایر انواع دارد.
بسته به نوع کاربرد، معمولاً بین 2 تا 6 ماه برای قطعات اصلی سایشی مانند فکها و چکشها.
سختی سنگ، ظرفیت مورد نیاز، اندازه خوراک ورودی و محصول نهایی مورد نظر.
تجربه خود در زمینه انواع سنگشکن معدنی را با ما به اشتراک بگذارید
💡از کدام نوع سنگشکن استفاده کردهاید؟
⚡چه مشکلاتی در استفاده داشتهاید؟
✨چه پیشنهادی برای بهبود مقاله دارید؟
